Datuk Mohd Yusof Apdal: Membina Legasi Melangkaui Bayangan Kontroversi - RENCANA KHAS

Kedudukan dwi-fungsi ini—beroperasi serentak sebagai "orang dalam" di Putrajaya dan "orang luar" di Kota Kinabalu—memberikan beliau satu kelebihan strategik yang jarang dimiliki. Ia membolehkan beliau untuk bukan sahaja menyalurkan sumber dan projek persekutuan terus ke kawasannya, tetapi juga memintas struktur kuasa kerajaan negeri yang dikuasai pesaing politiknya. Pada masa yang sama, beliau mempunyai kebebasan politik untuk mengkritik sebarang kegagalan atau kelemahan di peringkat negeri tanpa perlu memikul tanggungjawab secara langsung

1.0 Pengenalan: Pemimpin Teknokrat Moden Sabah

Datuk Haji Mohd Yusof bin Apdal bukanlah sekadar seorang Ahli Parlimen biasa. Sebagai wakil rakyat untuk P188 Lahad Datu, beliau kini berada di persimpangan unik landskap politik Malaysia. Beliau memegang dua peranan yang kelihatan bercanggah namun saling mengukuh: di satu peringkat, beliau adalah seorang Timbalan Menteri Persekutuan dalam Kerajaan Perpaduan, memberikannya akses terus kepada jentera pentadbiran negara. Di peringkat yang lain, beliau adalah pemimpin kanan dalam Parti Warisan, sebuah parti yang berfungsi sebagai pembangkang utama kepada kerajaan negeri Gabungan Rakyat Sabah (GRS).

2.2 Evolusi Politik

Trajektori politik Datuk Mohd Yusof Apdal bukanlah satu garisan lurus; ia memaparkan satu siri evolusi dan penjajaran semula yang pragmatik sebagai tindak balas kepada perubahan drastik dalam landskap politik negara dan negeri.

Perjalanan beliau bermula dalam kem Barisan Nasional (BN). Beliau adalah ahli Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) dari tahun 2000 hingga 2018. Kejayaan pilihan raya pertama beliau adalah pada Pilihan Raya Umum ke-13 (PRU13) pada tahun 2013, di mana beliau bertanding dan menang sebagai Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) untuk N50 Lahad Datu. Mewakili BN-UMNO, beliau menang dengan majoriti besar 8,415 undi, menunjukkan sokongan tempatan yang kukuh pada masa itu.

2.0 Dari Kewangan ke Dunia Politik

2.1 Asas Korporat dan Akademik

Sebelum menceburi arena politik sepenuh masa, Datuk Mohd Yusof Apdal telah membina kerjaya dalam sektor kewangan. Beliau berkhidmat sebagai seorang pegawai bank di Sabah Development Bank dan kemudiannya di City Finance Berhad, dalam tempoh antara Ogos 1985 hingga Januari 1990.

Asas profesional ini disokong kuat oleh latar belakang pendidikan antarabangsa beliau. Beliau memperoleh Ijazah Sarjana Muda Sastera dalam bidang Kewangan dan Pengurusan dari Walsh University, dan seterusnya menyambung pengajian ke peringkat Sarjana Pentadbiran Perniagaan (MBA) dalam Pemasaran dari Central State University, kedua-duanya terletak di Ohio, Amerika Syarikat. Latar belakang dalam kewangan, pengurusan, dan pemasaran ini jelas membezakan beliau daripada ramai ahli politik kerjaya tradisional. Ia memberikan beliau satu set kemahiran dalam pengurusan korporat dan strategi kewangan, yang kemudiannya dilihat membentuk pendekatan "teknokratik" beliau dalam pembangunan politik dan ekonomi.

- BERITA & PELAPORAN OLEH | GBUMS LDinsider -

Datuk Mohd Yusof Apdal mewakili satu evolusi dalam kepimpinan politik Sabah. Beliau adalah seorang teknokrat yang beralih daripada dunia kewangan, yang trajektori kerjayanya kini dibentuk oleh tiga kuasa utama: pertama, keistimewaan dan bebanan yang datang dengan menjadi sebahagian daripada salah satu dinasti politik terkemuka Sabah; kedua, satu wawasan pembangunan "lompatan" yang bercita-cita tinggi untuk mengubah Lahad Datu; dan ketiga, satu keperluan strategik yang mendesak untuk membina naratif baharu yang berfokuskan masa depan, bagi mengatasi bayangan kontroversi masa lalu yang masih belum terlerai.

Titik pusingan penting berlaku pada PRU14 (2018). Ketika abangnya, Datuk Seri Shafie Apdal, memimpin Parti Warisan Sabah (Warisan) menentang BN, Yusof Apdal kekal bersama UMNO. Beliau bertanding untuk mempertahankan kerusi ADUN N50 Lahad Datu di bawah tiket BN tetapi tewas kepada calon Warisan, Dumi Pg Masdal.

Hanya selepas kekalahan peribadi beliau dan kejatuhan kerajaan BN di peringkat persekutuan dan negeri, barulah Yusof Apdal membuat peralihan politiknya. Pada tahun 2018, beliau secara rasmi meninggalkan UMNO dan menyertai Parti Warisan. Pemasaan ini sangat signifikan. Ia mendedahkan beliau sebagai seorang "pragmatis survivor" atau "realis politik." Tindakan beliau tidak kelihatan didorong oleh ideologi semata-mata, tetapi merupakan satu percaturan strategik. Beliau telah mengira bahawa UMNO-BN masih mempunyai peluang pada 2018. Apabila percaturan itu gagal, beliau dengan pantas menyesuaikan diri dan beralih kepada struktur kuasa baharu yang dominan di Sabah, iaitu Warisan.

Langkah ini membuahkan hasil. Pada PRU15 (2022), beliau diletakkan sebagai calon Warisan untuk kerusi Parlimen P188 Lahad Datu. Beliau berjaya memenangi kerusi itu dengan 27,116 undi, memperoleh majoriti 4,376 undi. Kemenangan ini melonjakkan beliau ke arena persekutuan. Berikutan pembentukan Kerajaan Perpaduan, beliau dilantik ke dalam pentadbiran:

• Timbalan Menteri Pendidikan Tinggi: 10 Disember 2022 – 12 Disember 2023

• Timbalan Menteri Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI): 12 Disember 2023 – kini

Trajektori ini menunjukkan satu ketahanan politik dan keupayaan luar biasa untuk menyesuaikan diri—satu sifat penting bagi seorang pemimpin—walaupun ia juga mendedahkan beliau kepada kritikan sebagai seorang oportunis politik

3.0 Dinasti Politik Sabah

Datuk Mohd Yusof Apdal adalah sebahagian daripada salah satu keluarga politik paling berpengaruh di Sabah. Beliau adalah adik kepada Datuk Seri Shafie Apdal, pengasas dan Presiden Parti Warisan, bekas Menteri Persekutuan, dan bekas Ketua Menteri Sabah. Hubungan ini meletakkan beliau tepat di pusat struktur kuasa parti. Pertalian beliau diperkukuhkan lagi melalui perkahwinannya dengan Datin Saleha Tun Sakaran, yang menghubungkan beliau dengan keluarga Allahyarham Tun Sakaran Dandai, seorang lagi bekas Ketua Menteri dan bekas Tuan Yang Terutama Negeri Sabah.

Hubungan ini adalah "pedang dua mata" yang fundamental. Di satu sisi, ia adalah pemboleh utama (primary enabler) kerjaya persekutuan beliau. Ia memberikan beliau platform politik yang sedia ada, akses kepada rangkaian kuasa tertinggi parti, dan berkemungkinan besar, jaminan pemilihan beliau sebagai calon mengatasi pesaing tempatan.

Namun, di sisi lain, hubungan yang sama ini berfungsi sebagai kekangan dan kelemahan terbesar beliau. Ia menjadi sumber utama kritikan dan membuka ruang kepada tuduhan nepotisme yang "kredibel dan merosakkan dari segi politik." Beliau sentiasa terikat dengan nasib politik abangnya dan terheret ke dalam penelitian awam yang intensif terhadap sebarang kontroversi berkaitan keluarga.

4.0 Sumbangan Teras: Wawasan Pembangunan untuk Lahad Datu

Di sinilah terletaknya kekuatan utama dan justifikasi kepimpinan Datuk Mohd Yusof Apdal. Beliau telah menggunakan kedudukannya sebagai Timbalan Menteri Persekutuan untuk merangka dan mempromosikan satu visi pembangunan yang bercita-cita tinggi untuk Lahad Datu.

Konteksnya penting: Lahad Datu secara tradisinya adalah sebuah daerah yang ekonominya bergantung pada sektor primer seperti perladangan (terutamanya kelapa sawit) dan perikanan. Walaupun kaya dengan sumber, ia juga diiktiraf sebagai salah satu daerah termiskin di Sabah. Strategi Yusof Apdal bukanlah pembangunan linear (seperti sekadar meningkatkan hasil pertanian), tetapi satu strategi "lompatan" (leapfrogging). Beliau bermatlamat untuk melonjakkan Lahad Datu melepasi peringkat pembangunan konvensional, terus ke dalam ekonomi berteraskan pengetahuan dan teknologi tinggi.

4.1 Sumbangan Melalui MOSTI (Sains dan Teknologi)

Sejak dilantik ke Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi, beliau telah memfokuskan dua inisiatif utama:

1. Projek Wawasan (Jangka Panjang): Cadangan untuk menjadikan Lahad Datu sebagai lokasi strategik untuk tapak pelancaran roket atau satelit nasional. Beliau telah menyatakan bahawa inisiatif ini sedang dalam analisis oleh kementerian dan, jika direalisasikan, boleh "meroketkan ekonomi" negara, menjana faedah ekonomi bernilai trilion dolar.

2. Projek Komuniti (Jangka Pendek): Penubuhan 'Ruang Daya Cipta' (RDC) di Lahad Datu. Ini adalah projek yang lebih konkrit yang dilaksanakan oleh Yayasan Inovasi Malaysia (di bawah MOSTI) dan dijangka siap menjelang Januari 2025. RDC direka untuk memberi komuniti tempatan, khususnya golongan B40 dan M40, akses terus kepada peralatan sains, teknologi dan inovasi (STI) moden seperti pencetak 3D, robotik, dan dron.

4.2 Sumbangan Melalui Kementerian Pendidikan Tinggi (Pendidikan)

Semasa berkhidmat di Kementerian Pendidikan Tinggi (KPT), dan diteruskan selepas itu, fokus beliau adalah untuk merapatkan "jurang pendidikan antara luar bandar dan bandar."

1. Projek Wawasan (Jangka Panjang): Beliau telah menjadi penyokong kuat untuk menubuhkan sebuah Institusi Pengajian Tinggi (IPT) awam di Lahad Datu, dengan penekanan khusus pada Pendidikan dan Latihan Teknikal dan Vokasional (TVET).

2. Projek Konkrit (Jangka Sederhana): Beliau telah memainkan peranan penting dalam memajukan rancangan untuk menubuhkan sebuah Pusat Pembelajaran Universiti Teknikal Melaka (UTeM) di Lahad Datu. Inisiatif ini adalah sebahagian daripada Projek Pesisir TVET/MTUN. Satu lawatan kerja dan audit tapak telah pun dijalankan di lokasi yang dicadangkan, iaitu di kemudahan Lembaga Minyak Sawit Malaysia (MPOB) Lahad Datu.

Semua projek utama ini—RDC, UTeM, dan Tapak Pelancaran Roket—adalah berorientasikan teknologi tinggi dan pendidikan. Ini menunjukkan satu usaha "penjenamaan semula teknokratik" (technocratic rebranding) yang disengajakan. Pendekatan ini bukan sahaja selari dengan agenda pembangunan negara dan keperluan Lahad Datu untuk pekerjaan berkemahiran tinggi, tetapi ia juga mempunyai tujuan politik yang amat penting: ia mencipta satu naratif awam yang baharu dan positif untuk beliau. Ia membolehkan beliau untuk bercakap tentang masa depan (roket dan robotik) dan bukannya dibelenggu oleh persoalan tentang masa lalu.

5.0 Justifikasi: Mengapa Datuk Mohd Yusof Apdal Layak Dipilih Sebagai Pemimpin

Berdasarkan analisis di atas, satu kes yang kukuh boleh dibina untuk menjustifikasikan kelayakan Datuk Mohd Yusof Apdal sebagai seorang pemimpin untuk Lahad Datu, berlandaskan tiga kekuatan teras.

5.1 Kekuatan 1: Pemimpin Dwi-Enjin (Persekutuan-Negeri)

Kelayakan utama beliau terletak pada kedudukan uniknya. Sebagai seorang Timbalan Menteri Persekutuan, beliau bukan sekadar seorang Ahli Parlimen pembangkang yang "meminta" peruntukan. Beliau adalah sebahagian daripada jentera persekutuan yang "meluluskan" dan "melaksanakan" projek. Ini memberikannya keupayaan langsung untuk menyalurkan sumber dan inisiatif peringkat tinggi (seperti RDC dari MOSTI dan UTeM dari KPT) terus ke Lahad Datu, dengan berkesan memintas sebarang halangan birokrasi atau politik di peringkat kerajaan negeri.

5.2 Kekuatan 2: Wawasan Teknorat Jangka Panjang

Beliau menawarkan satu rancangan yang koheren dan berpandangan jauh. Latar belakang beliau dalam kewangan dan MBA jelas mempengaruhi strategi "lompatan" beliau. Beliau tidak menawarkan penyelesaian "tampal sulam" (band-aid) yang popular tetapi tidak mampan. Sebaliknya, beliau sedang cuba membina enjin ekonomi yang baharu untuk sebuah daerah yang secara sejarahnya miskin. Visi untuk mewujudkan hab inovasi (RDC), kampus TVET (UTeM), dan mungkin juga hab aeroangkasa adalah satu usaha berani untuk mengubah trajektori ekonomi Lahad Datu secara asas.

5.3 Kekuatan 3: Ketahanan Politik dan Pragmatisme

Trajektori kerjaya beliau membuktikan satu perkara: ketahanan. Beliau telah mengharungi dan bertahan daripada kekalahan pilihan raya (2018), siasatan rasuah yang berprofil tinggi (2017), dan konflik dalaman parti yang sengit. Namun, beliau berjaya kembali bukan sahaja sebagai Ahli Parlimen, tetapi juga sebagai seorang Timbalan Menteri. Ini menunjukkan seorang ahli strategi yang tabah, pragmatik, dan berdaya tahan, yang tahu bagaimana untuk menyesuaikan diri dengan realiti politik, bersekutu dengan kuasa, dan yang paling penting, bagaimana untuk terus relevan dan berkesan.

6.0 Kesimpulan: Melangkaui Nama, Menuju Legasi

Datuk Mohd Yusof Apdal adalah seorang tokoh politik yang "kompleks dan polarisasi." Beliau mewakili kedua-dua potensi dan risiko dalam politik Malaysia. Di satu pihak, beliau adalah potensi seorang pemimpin berpendidikan korporat yang menggunakan hubungan persekutuannya untuk membawa pembangunan berteknologi tinggi ke kawasan luar bandar yang terpinggir. Di pihak lain, beliau menanggung risiko politik naungan, di mana tuduhan nepotisme dan bayangan rasuah sentiasa mengancam untuk menenggelamkan usaha pembangunan yang tulen.

Pada akhirnya, beliau tidak boleh dinilai dengan kayu ukur ahli politik tradisional yang hanya menabur janji dan projek kecil. Beliau mesti dinilai berdasarkan "imperatif kebolehlaksanaan" (imperative of deliverability) bagi visi teknokratiknya.

Kejayaan atau kegagalan beliau sebagai pemimpin Lahad Datu tidak akan ditentukan oleh nama keluarganya atau bayangan masa lalunya. Legasi beliau akan ditentukan semata-mata oleh sama ada 'Ruang Daya Cipta' itu berjaya dibuka dan melahirkan usahawan teknologi; sama ada graduan Pusat Pembelajaran UTeM itu mendapat pekerjaan berkemahiran tinggi; dan sama ada wawasan "lompatan" beliau untuk Lahad Datu berjaya mendarat dengan selamat. Beliau kini sedang berlumba dengan masa untuk membina legasi konkrit yang mengatasi segala-galanya.